مختصری دربارۀ رسانۀ اینترنت
اینترنت در حال حاضر جدید ترین نوع رسانه است که مردم در اختیار دارند. با ورود هر نوع رسانه ای، مردم به نوعی به آن وابسته می شوند. به عبارت دیگر کشف هر نوع رسانه روی افکار و احساسات مردم تأثیر می گذارد. مثلاً قبل از اینترنت، رادیو، تلفن و تلوزیون و سینما و... رسانه ای به روز به حساب می آمد که کسانی که از آنها استفاده می کردند، از آنها در احساسات و افکار خود تأثیر می پزیرفتند و الگو می گرفتند.
امروزه نیز مردم از اینترنت تأثیر می پذیرند. دربارۀ هر رسانه حامیان و مخالفانی وجود دارند. در مورد اینترنت هم همینطور است؛ حامیان به کنایه طرف مقابل را « مرتجع » یا « فناوری ستیز» و مخالفان به تمسخر حامیان را « بی فرهنگ »، « خیالاتی » و « ساده لوح » می نامند.
اما آنها باید توجه داشته باشند که اینترنت رسانۀ بدی نیست و خیلی هم خوب نیست؛ چون میزان استفادۀ هر شخص خوب یا بد بودن آن را مشخص می کند. شخصی به نام دیوید سارنوف در این باره می گوید: ما آماده ایم که ابزار های فناوری را قربانی گناه کسانی کنیم که از آنها استفاده می کنند. محصولات علم مدرن فینفسه نه خوبند و نه بد. بلکه روش استفاده از آنهاست که ارزششان را تعیین می کند.
بقیۀ مقاله در ادامۀ مطلب ...
اعتیاد اینترنتی چیست؟
اعتیاد اینترنتی یک نوع اختلال روانشناختی ـ اجتماعی است که شامل وابستگی بیش از حد به اینترنت است که در رفتار نمایان می شود و فرد به صورت بیمارگونه و مداوم از اینترنت استفاده
می کند. در سال 1962 میلادی، لیک لیدر (یا لایدر) ایدۀ یک شبکۀ جهانی را مطرح ساخت که دانشجویان و محققان بتوانند با استفاده از آن نظریات خود را به اشتراک بگذارند. این پدیده خیلی سریع در جهان گسترش یافت. در کشور ما تعداد کاربران ایترنت بسیار زیاد شده که در خاورمیانه رطبۀ نخست را به خود اختصاص داده است. در کشور هایی مانند کرۀ جنوبی 30% افراد زیر 18 سال به اینترنت اعتیاد دارند. نوجوانان آسیایی بیش از سایر نوجوانان به اینترنت اعتیاد دارند. به همین دلیل دو گروه از دانش جویان و پژشکان و محققان دربارۀ پدیدۀ اعتیاد به اینترنت مطالعه و تحقیق کردند.
اعتیاد به اینترنت در سال 2006 توسط انجمن پژشکی آمریکا به عنوان یک اختلال روانی شناخته شد. آمار های پژوهش در ایران نشان می دهد که بیشتر کاربران دارای اعتیاد به اینترنت در ایران پسر هستند و میزان اعتیاد افراد مجرد بیشتر از افراد متأهل است. برخی از آمار ها نشان می دهد که یک فرد در همان 6 ماه اول استفاده از اینترنت، به آن معتاد می شوند. بسیاری از افراد قبل از اینکه اینترنت وارد زندگی آنها شود، به کامپیوتر های خود معتاد بوده اند. نوعی اعتیاد در مورد تلفن است و اغلب مردم به تلفن همراه خود معتاد می شوند. این نوع ایتیاد سی.ام.سی نام دارد و محققان آن را به فعالیتی اینترنتی ترجمه کرده اند.
نکتۀ قابل توجه این است که هر نوع استفاده از اینترنت را نمی توان اعتیاد اینترنتی نامید. بلکه باید از راه اصولی و با مراجعه به روانشناس تشخیص داد و آن را درمان کرد. در کشور ما هنوز اعتیاد به اینترنت و تأثیرات مختلف آن بر روی افراد مورد توجه جدی جامعه شناسان قرار نگرفته است و این امر تا حدی به تازگی موضوع موتبط است. اثرات سوء اعتیاد اینترنتی عبارتند از:
از دست دادن شغل
اخراج شدن از مدرسه به دلیل نمرات بد
جدا شدن از همسر
دور شدن از خانواده و ...
انواع اعتیاد اینترنتی
اعتیاد اینترنتی معمولاً طزریقب آن از طریق کامپیوتر و تلفن همراه صورت می گیرد و کافی نت ها و مراکز کامپیوتر را می توان از جمله مراکز تولید و توزیع این پدیده نام برد. انواع اعتیاد اینترنتی به صورت کلی:
اعتیاد به چت
اعتیاد به وبگردی
اعتیاد به هک کردن
اعتیاد به وبلاگ نویسی
اعتیاد پورنوگرافی
انواع اعتیاد به همراه تعاریف:
1ـ بازی های اینترنتی: معمولاً 70% اعتیاد به اینترنت را بازی های آنلاین و قمار آنلاین تشگیل می دهد.
2ـ اعتیاد به روابط اینترنتی: شامل عضویت در شبکه های اجتماعی، چت و تالار های گفت و گو است. دوستی اینترنتی خیلی سریع جایگاه و اهمیت خانواده و دوستان قدیمی را می گیرد. به این نوع اعتیاد، اعتیاد از نوع روابط سایبر گفته می شود. این اعتیاد در بیشتر موارد منجر به شکست ازدواج ها و بی نیازی در روابط خانوادگی می شود.
3ـ اعتیاد به جمع آوری اطلاعات: در این نوع اعتیاد، فرد شیفتۀ اطلاعات وب می شود. وبلاگ نویسی، اینترنت گردی و آشغال جمع کنی اینترنتی از دیگر موارد این نوع اعتیاد است.
4ـ اعتیاد به خرید، تجارت و مزایده: در حال حاضر خرید و فروش آنلاین گسترش یافته است و شامل علاقه به قمار اینترنتی، خرید و معاملۀ سهام است. این افراد به منظور افزایش سرمایۀ خود از بازی های جذاب، حراجی های اینترنتی و یا بازار های دلالی استفاده می کنند؛ اما فعالیت ها اکثراً موجب نابودی سرمایه و متزلزل شدن روابط خانوادگی می شود.
عوامل ایجاد کنندۀ اعتیاد اینترنتی
هر وقت فرد احساس نا امیدی، افسردگی و تنهایی و عدم جذابیت می کند، به سراغ عامل تسکین دهنده می رود. اعتیاد اینترنتی می تواند در صورتی ایجاد شود که فرد به آرزو یا هدف خود نرسیده است و به عبارت دیگر به موفقیت دست نیافته است. در این صورت به اینترنت روی می آورد و با آن قسمت های خالی زندگی خود را پر می کند و روز به روز میزان استفادۀ خود را بیشتر می کند تا به اعتیاد تبدیل می شود. یکی دیگر از عوامل ایجاد کنندۀ اعتیاد اینترنتی بی توجهی خانواده نسبت به فرد مصرف کننده است. خانواده از چهار نظارت درونی، نظارت غیر مستیم، نظارت مستقیم و ارضای نیاز ها بین خود و فرد معتاد به اینترنت پیوند ایجاد کند.
خانواده هایی که چنین توانایی را ندارند، کمتر می توانند از نوجوان یا جوان خود در برابر اینترنت محافظت کنند.
چند مشخصه برای تشخیص اعتیاد اینترنتی
برجستگی :اینترنت تم غالب زندگی، احساسات و رفتار فرد باشد.
تغییر خلق و خو :فرد هنگام استفاده از اینترنت تغییر در رفتار و احساسات داشته باشد.
افزایش میزان استفاده از اینترنت برای رسیدن به خلق و خوهای دل چسب.
علایم ترک :اگر فرد استفاده از اینترنت را متوقف کند دچار ناخوشی شده و علایم منفی مانند افسردگی و پرخاش از خود نشان می دهند.
استفاده از اینترنت باعث به وجود آمدن درگیری با افراد دیگر در جریان زندگی روزمره میگردد.
درمان اعتیاد اینترنتی
قدم اول: آگاهی از مدت زمان استفاده
قدم دوم :استفاده از تکنیک های مدیریت زمان
اگر با فرد معتادی زندگی می کنید:
هدف خود را برای ترک دادن فرد معتاد مشخص کنید .
زمان مناسبی را برای گفتگو معین کنید .بدترین زمان برای گفتگو با فرد معتاد زمانی است که او پای کامپیوتر است .مانند مواجهه با تمامی مشکلات و بازگو کردن مسائل مهم، ﺻحبت در این باره نیز نیازمند آرامش طرفین است .بنابراین مکالمه را به زمانی که هر دو طرف بحث آماده گفتگو هستند موکول نمایید.
ﺻحبت خود را پیش از آغاز گفتگو معین کنید .باید فرد معتاد بداند که اعتیاد او چه تاثیری بر روی شما گذاشته است .محکم و مشخص در رابطه با آنچه که قلبا به آن معتقد هستید ﺻحبت کنید . در رابطه با احساس سختی که از زمان از دست رفته برای با هم بودن دارید ﺻحبت کنید.
راه ٧ های متفاوتی را انتخاب کنید .در ﺻورتی که ارتباط برقرار کردن با شریکتان میسر نبود و یا مباحثه موفقیت آمیز پیش نرفت، راه هی دیگر را انتخاب کنید .این راه ها می تواند نوشتن نامه برای فرد یا حتی استفاده از ایمیل باشد .برای مثال ارسال ایمیل، خود باعث نفی این نظریه که شما اینترنت را بد یا شیطانی و مضر می دانید می شود.
تشخیص اعتیاد اینترنتی در نوجوانان از روی ظاهر
خستگی مفرط و بیش از اندازه
مشکلات درسی و تحصیلی
کاهش علاقه به عادات قدیمی
ﺻرف نظر کردن از روابط دوستانه و گوشه گیری
نافرمانی و واکنش نسبت به خواسته ها
راه درمان اعتیاد اینترنتی نوجوانان توسط والدین
اهمیت خود نسبت به فرزندتان را به او نشان دهید.
یک زمان مشخص برای استفاده از اینترنت معین کنید.
قوانین منطقی برای این موضوع وضع کنید.
کامپوتر را پنهان نکنید !آن را در معرض دید قرار دهید.
فعالیت های دیگری را برای فرزندتان مهیا کنید.
حمایت کنید، اما نه به این معنی که تنها از روی دلسوزی بر میل فرزندان رفتار کنید.
در ﺻورت نیاز از منابع و موارد بیرونی برای اثبات حرف های خود استفاده نمایید.
مهمترین موضوع در رابطه با والدین در اینگونه موارد و موقعیت ها، اتخاذ جایگاهی مشخص و محکم برای کمک به فرزندان است .به هیچ وجه با ﺻبر بی موقع اجازه ندهید که این مسئله به مشکلی بزرگ تبدیل شود و بعد به مبارزه با آن بپردازید .با فرزندان خود ﺻحبت کنید و در تلاش برای ارتفای دانش خود در این رابطه باشید.
گرداورندۀ این مقاله: زهرا نوروزی ـ مدرسۀ آفرینش
